Bầu cử tổng thống Đài Loan : Ứng cử viên đối lập thắng áp đảo

Thụy My Đăng ngày 16-01-2016 Sửa đổi ngày 16-01-2016 20:29

Đài Loan : Cảnh vui mừng của phe đối lập sau kết quả đầu tiên ngày 16/01/2016.Reuters

Ứng cử viên đảng đối lập Dân Tiến, bà Thái Anh Văn (Tsai Ing Wen) hôm nay 16/01/2016 đã giành được chiến thắng áp đảo để trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Đài Loan. Quốc dân đảng cầm quyền thân Trung Quốc đã công nhận thất bại.

Hơn ba tiếng đồng hồ sau khi các phòng phiếu đóng cửa, trong khi việc kiểm phiếu đang tiếp diễn, ông Chu Lập Luân (Eric Chu), ứng cử viên tổng thống của Quốc dân đảng tuyên bố : « Rất tiếc, Quốc dân đảng đã thất bại trong cuộc bầu cử ».

Theo con số được công bố trực tiếp trên truyền hình, chiến thắng của bà Thái Anh Văn giống như một cơn sóng thần ; với 60% tổng số phiếu trong khi ông Chu Lập Luân chỉ được 30%. Đây là thất bại lịch sử của Quốc dân đảng.

Khi ồ ạt dồn phiếu cho ứng viên của đảng Dân Tiến đối lập, người dân Đài Loan đã chứng tỏ mong muốn quay lưng lại với chính sách xích lại gần Trung Quốc trong suốt tám năm qua của Quốc dân đảng, dưới thời ông Mã Anh Cửu (Ma Jing Jeou). Bà Thái Anh Văn đã được hưởng lợi nhờ sự bất mãn trước chính sách này, và tình hình kinh tế trì trệ.

Đến tối, đám đông bắt đầu tập hợp lại trước trụ sở đảng Dân Tiến ở Đài Bắc, nhiều người bày tỏ sự hoài nghi trước Bắc Kinh. Dù đã ký kết các hiệp định thương mại và du lịch phát triển mạnh với Hoa lục, không ít cư dân vẫn cho rằng khi trở nên lệ thuộc kinh tế vào Trung Quốc, Đài Loan đã đánh mất bản sắc và chủ quyền. Bên cạnh đó, chỉ các công ty lớn mới có lợi trong chính sách thân Bắc Kinh.

Bà Thái Anh Văn tuyên bố Đài Bắc cần phải chấm dứt lệ thuộc kinh tế trước Bắc Kinh, và bà sẽ lắng nghe dư luận về vấn đề quan hệ Đài-Trung. Tuy nhiên bà cũng thận trọng nhấn mạnh sẽ tiếp tục « giữ nguyên trạng », trong khi đảng Dân Tiến thường mạnh mẽ chủ trương Đài Loan độc lập, vì biết rằng đa số cử tri mong muốn hòa bình. Hơn nữa Trung Quốc đã cảnh báo sẽ không tiếp xúc với lãnh đạo nào không chấp nhận nguyên tắc « chỉ có một nước Trung Hoa ».

Đa số các chuyên gia nhận định quan hệ với Trung Quốc xấu đi là điều không thể tránh khỏi, nhưng trước mắt Bắc Kinh sẽ không quá cứng rắn, vì duy trì tình trạng lệ thuộc kinh tế của Đài Loan sẽ có lợi hơn.

Với chiến thắng của bà Thái Anh Văn, đảng Dân Tiến lần thứ hai giành được ghế tổng thống, sau hai nhiệm kỳ của ông Trần Thủy Biển (Chen Shui Bian) từ năm 2000 đến 2008. Đảng đối lập cũng tràn trề hy vọng lần đầu tiên chiếm đa số trong Quốc hội, trong đợt bỏ phiếu diễn ra cùng ngày hôm nay.

Đặc phái viên RFI Heike Schmidt Đài Loan, cho biết số người đi bầu rất đông đảo. Cử tri Đài Loan tự hào được thực thi quyền tự do bầu cử, khác biệt với người dân Hoa lục tuy Bắc Kinh luôn nhắc đi nhắc lại là « chỉ có một nước Trung Hoa » mà thôi.

« Đến phòng phiếu cùng với vợ con, Chen Zhong Chen kiên nhẫn chờ đợi đến lượt mình. Thất vọng trước Quốc dân đảng cầm quyền, ông sẽ bỏ phiếu cho đối lập. Cử tri này nói : « Chúng tôi hy vọng được tăng lương và công bằng hơn trong xã hội. Tôi mong rằng tân tổng thống và tân chính phủ sẽ lắng nghe tiếng nói của chúng tôi. May mà ở đây, chúng tôi có quyền đi bầu và có thể tự do chọn lựa đảng phái phù hợp ».

Wen Ing, thiếu nữ mang hai quốc tịch Pháp và Đài Loan trông đợi vào chính phủ mới sẽ tỏ ra cứng rắn trước người khổng lồ Trung Quốc. Cô bày tỏ : « Tôi hy vọng với một đảng cầm quyền mới, ban lãnh đạo mới, Đài Loan có thể tìm được phương cách để sống còn. Là một nước nhỏ có quan hệ mất cân bằng trước Trung Quốc, hy vọng với việc thay đổi đảng nắm quyền, Đài Loan có thể lấy lại được thế thăng bằng ».

Trong số những cử tri đang xếp hàng chờ bỏ phiếu, những người mong đảng cầm quyền vẫn tiếp tục lãnh đạo khá hiếm hoi. Một người cho biết : « Tôi luôn luôn là một thành viên trung thành của Quốc dân đảng. Tổng thống đã hành động đúng đắn, nhưng lại thiếu khôn khéo về chính trị ».

Phe Quốc dân đảng có nguy cơ trả giá đắt cho sự gắn bó với Bắc Kinh. Lần đầu tiên trong lịch sử Đài Loan, Quốc dân đảng cầm quyền có thể không chỉ đánh mất chiếc ghế tổng thống mà cả đa số ghế tại Quốc hội. »

Thái Anh Văn : Một trí thức thận trọng với Trung Quốc

Bà Thái Anh Văn, 59 tuổi, từng là giáo sư đại học. Xuất thân từ một gia đình khá giả ở thành phố ven biển Bình Đông. Bà theo học ngành Luật tại Đại học Quốc gia Đài Loan trước khi tiếp tục sang Mỹ du học tại đại học Cornell để lấy bằng Thạc sĩ, sau đó sang Anh Quốc nghiên cứu tại London School of Economics và bảo vệ luận án tiến sĩ kinh tế tại đây trong những năm 1980.

Hình ảnh và tính cách mạnh mẽ của « bà đầm thép » Margaret Thatcher, cựu thủ tướng Anh đã để lại những ấn tượng sâu đậm đối với bà thái trong thời gian bà nghiên cứu học tập tại Anh Quốc.

Trở về Đài Loan, ban đầu bà làm giáo sư luật, sau đó trở thành Cố vấn của chính phủ về thương mại quốc tế và quan hệ với Trung Quốc.

Năm 2000, bà Thái Anh Văn được giao vị trí quan trọng đầu tiên trong chính phủ : Lãnh đạo Hội đồng các vấn đề lục địa, cấp cao nhất của chính quyền Đài Loan phụ trách chính sách với Trung Quốc đại lục.

Năm 2006, bà được chỉ định làm Phó thủ tướng. Trước đó vào năm 2004 bà gia nhập đảng Dân Tiến và nhanh chóng trở thành lãnh đạo của phong trào này vào năm 2008 vào thời điểm đảng này đang suy sụp vì hàng loạt vụ bê bối tham nhũng.

Bà Thái Anh Văn được đánh giá là một trí thức đáng kính, nổi tiếng về tài thương thuyết và là người kín đáo không huênh hoang tự đắc như nhiều lãnh đạo trong đảng Dân Tiến.